Bewegen voor de gezondheid, dat advies kennen we ondertussen wel. En dan zit je in het ziekenhuis bakken informatie tot je te nemen over de behandeling en weer hoor je het: zorg dat je blijft bewegen. Toen ik 7 jaar geleden voor het eerst aan de chemo ging leek dat een helder advies, maar eenmaal aan de behandeling begonnen, ontdekte ik dat het een ware zoektocht kan zijn.
Achtergrond
Waarom geeft het ziekenhuis dit advies? Onderzoek toont aan dat lichamelijke activiteit een positieve impact heeft op zowel de fysieke als mentale gezondheid van kankerpatiënten. Elke vorm van beweging kan de kwaliteit van leven aanzienlijk verbeteren. Regelmatige lichaamsbeweging kan de bijwerkingen van kankerbehandelingen, zoals chemotherapie, verlichten en het herstel versnellen. Met andere woorden, het kan helpen je uithoudingsvermogen en spierkracht op peil te houden, vermoeidheid te verminderen, minder klachten te hebben en de behandeling wellicht langer vol te houden.
Het verband tussen beweging en mentale gezondheid is ook sterk. Patiënten die actief blijven tijdens hun behandelingen blijken vaak minder last hebben van angst en depressie en beter in staat te zijn om met stress om te gaan. Sommige vormen van bewegen, zoals dans, kunnen ook de emotionele verwerking ondersteunen doordat ze de ruimte tot expressie bieden.
Redenen genoeg om van de bank op te staan en wat te ondernemen zou je zeggen. Maar hoe doe je dat wanneer je hele lijf roept: ik ben MOE!
Mijn ervaring
Toen ik in 2018 de diagnose borstkanker stadium 4 kreeg, was bewegen niet het eerste dat op mijn actielijst verscheen. Maar ik moet hier meteen eerlijk zijn, want ik had al een goede routine van sporten en bewegen opgebouwd in de jaren daarvoor. Dus toen dat advies kwam om te blijven bewegen, leek mij dat niet meer dan normaal.
Ik weet nog dat ik in de gym ben gaan vragen of ze een protocol hadden voor kanker patiënten, of ik de apparaten speciaal moest schoonmaken bijvoorbeeld. Ze keken me bevreemd en geschrokken aan en vroegen mij een muts te dragen als mijn haar bezig was uit te vallen.
Sindsdien gebruik ik in de gym altijd een hamam doek, die het hele toestel bedekt, en maak ik voor en na mijn sets schoon met de beschikbare middelen. Vooraf om mijzelf te beschermen, achteraf voor anderen. De muts heb ik nooit nodig gehad.
Met mijn trainer heb ik goede techniek geleerd om veilig te trainen, wat rust en vertrouwen geeft. Zij doet haar onderzoek en begeleid mij in vooruitgang, maar vooral in elke keer weer opbouwen na een terugslag. Ook train ik graag op de dag van de behandeling, meteen daarna, zodat het lijf dat in shock is van de medicatie weer lekker gaat stromen. Maar dat doe ik dan wel met mijn trainer, want door de dexa herken ik mijn grenzen niet goed, en zij ziet ze en draagt zorg dat ik niet leeg loop en daarna instort.
Maar bewegen is zoveel meer dan de sportschool. Op de dagen dat ik diep diep moe ben, is elke stap een wilskracht gevecht. Dat zijn de dagen dat ik misschien een blokje om loop, of een wandeling doe die ik goed ken en weet dat ik van bankje naar bankje kan lopen. En de 2 trappen om mijn huis in te komen neem ik met een tussenpauze halverwege. Het is op die dagen gewoon wat het is. Dat heb ik in de afgelopen 7 jaar van doorlopende behandelingen moeten accepteren.
Georgina Haug
Ook de yogamat is in deze jaren mijn steun en toeverlaat geweest. Veel tranen mochten vloeien tijdens de lessen waarin ik diep adem haal en contact maak met mijn lijf. In overleg met mijn docent weet ik welke aanpassingen ik kan doen nu mijn lijf een ander instructieboek heeft met een ingestorte wervel, minder gevoel in de linker voet, en oedeem in mijn rechter flank. Elke les is het weer ontdekken wat kan, waar ruimte te maken is, en hoe ik kan accepteren wat is.
Ook werken in de tuin is een vorm van bewegen, van meditatie, en neemt me mee naar buiten met een doel. De fiets is natuurlijk oer-Hollands en een perfecte manier om bewegen en verplaatsen te combineren. En een potje dansen in de woonkamer, of met wat vrienden op de 40+ avond, daar ben ik zeker voor in.
Het lastigste na al die jaren vind ik nog steeds het onderscheid te maken tussen moeheid waar je doorheen moet bewegen en die waar je rust voor moet pakken. Ik heb vooral geleerd om mijn energie beter te managen en plan vooruit, zodat er meer spreiding tussen alle activiteiten zit. Maar dutten? Dat vind ik nog steeds lastig. Het overvalt me soms, dan zit ik op de bank en merk dat ik moet gaan liggen en hoppa, weg ben ik.
Op het werk heb ik die momenten natuurlijk ook, en ik ben daar open over, vaak ga ik dan even wat frisse lucht halen of pak 5 minuten rust ergens waar niemand tegen me praat. Verder heb ik het geluk dat het kantoor aan een bos ligt en we in de pauze vaak een rondje lopen. En op slechte dagen loop ik alleen, op mijn eigen tempo. Bankje naar bankje en bij elk bankje is er de optie terug te gaan.
Grootste les
Misschien is dat wel de grootste les van 7 jaar bewegen door de behandelingen heen. Elke dag opnieuw is het ontdekken wat het lijf ervaart, waar het behoefte aan heeft en daarin mijn weg te vinden. Ik heb mensen in mijn leven die mij helpen om dat pad te belopen, die ik bv kan appen om me mee naar buiten te nemen.
Bewegen is een ruim begrip. Net als de ontdekkingstocht hoe jouw lijf op de behandelingen reageert, is het naar mijn idee niet anders met bewegen. Het moet een vorm zijn die je niet tegen staat (anders ga je het toch nooit doen) en je moet het kunnen aanpassen aan de energie en het vermogen van jouw lijf in dat moment. Ja, het vraagt wilskracht en doorzettingsvermogen, maar dat zijn in dit traject toch al je beste vrienden, dus die zitten al in je systeem.
Wist je dat de stichting op 22 juni een workshop faciliteert over dit onderwerp?
Om meer te leren over de kracht van beweging en de voordelen ervan in het proces van genezing, nodigt Stichting Jij Speelt de Hoofdrol je uit voor een unieke workshop op 22 juni in Arnhem. Tijdens deze workshop krijgen zowel patiënten als hun naasten de kans om eenvoudige en effectieve manieren van bewegen te ontdekken die hen kunnen ondersteunen tijdens hun behandelingen.
Bovendien biedt deze workshop een onvergetelijke gelegenheid om gelijkgestemden te ontmoeten, ervaringen te delen en samen een stap te zetten naar een actiever en gezonder leven. Laat deze kans niet aan je voorbijgaan; samen kunnen we de kracht van beweging benutten en de positieve impact ervan in ons leven ervaren.
Meld je aan voor de workshop op 22 juni en ontdek de kracht van beweging!
